“Herriko hizkera berrartu eta galtzen ari garen hizkuntza ondareari erreferentzia eginez osatu da leloa. Lekuarekin edo ingurunearekin daukagun harremana galtzen ari garen heinean, zenbait esamolde eta hitz desagertzen ari dira. Hizkuntza ondareari heldu nahi diogu, eta garai bateko hizkera errekuperatzeko borondatearekin aukeratu dugu leloa. Galdu diren edo galtzear dauden ohitura/tradizio/bizimoduarekin batera (Orio herri arrantzalea izan da betidanik; gaur egun, ordea, baxurako 6 ontzi baino ez daude herrian), herriko hizkeran ere badira galtzear dauden hainbat esaera, esamolde edo hitz. Belaunaldi berriengana ondare linguistiko hori helarazteko ahalegina egin nahi dugu: transmisioa. Izan ere, herriko gazteek esamoldea ezagutu badezakete ere (entzutez), benetako esanahia ez dute ezagutzen gehienek”.
Halaxe arrazoitu genuen Kilometroak 2014 jaiaren ERRIA TXIKOTA! leloaren aukeraketa, eta ildo horri helduz landu ditu Olatz Zugastik ERRIA TXIKOTA! abestiarentzat propio sortutako hitzak. Aurkeztu berri dugun ERRIA TXIKOTA! abestiaren letrak badu bereizgarri nabarmena: arrantza munduko hizketa bizi-bizi eta “oriyotar peto-petoa”, bete-betean bat egiten duena ondare linguistikoa errekuperatu eta belaunaldi berriei transmititzeko jaiaren helburuarekin. Arrantza giroko hizketaldiak jaso ditugu; bereziki, saregileen hizketak marinelen joan-etorriei buruz: oriyotar hizketa-era tradizional bat. Olatz Zugastik herriko hiru saregile ohiekin landu du hitzetan islatzen den hizkera.
Ea denon artean lortzen dugun herriko helduenek hitzetik hortzera darabilten euskara aberats hori belaunaldi berriengana helaraztea. Zabaldu ditzagun belarriak eta astindu mingainak euskaraz, hizkera oriyotar peto-petoan… Erria txikota!, mutilloya, joskura, tarrata… Bada hamaika esaera eta hitz ahazturan… Gustura jasoko ditugu zuen ekarpenak kilometroak14@ikastola.net helbidean.
ERRIA TXIKOTA!
Saria hausiya zekarkiñe
marian sartuko omen ditun
eokieran, bi mila baixkiñe,
beatzik alden palota abitu.
Etzion guk konpondu ezinik
Baño lanai gor ekiñ aurretik
Saria zabaldu ertza danetik
Eztiñau ber joskura okerrik
MUTILLOYAN AMARRATUTA
ZENBAT LEZAKE KONTA…
AITU, MUXU BOTA
ABITZEA GUAZTIK, ERRIA TXIKOTA!!
Arrai tokin aberi zikiña
Hogei brazan tarrata garbiya…
MUTILLOYAN AMARRATUTA
ZENBAT LEZAKE KONTA…
AITU, MUXU BOTA
ABITZEA GUAZTIK, ERRIA TXIKOTA!!
Hitzak: Olatz Zugasti
http://www.kilometroak.net/abestia
Joseba Orella, Kilometroak 14ko koordinatzailea